Verlaag het budget voor de Vernieuwingsimpuls aanzienlijk en geef dit excellentieprogramma daarmee een echt exclusief karakter. Maak zo van excellentie niet meer de norm waar alle onderzoekers aan moeten proberen te voldoen, maar reserveer deze term voor een kleine groep onderzoekers die echt boven de rest uitsteekt. Dat adviseert het Rathenau Instituut.
NWO kan vervolgens de vrijgekomen middelen inzetten voor thematische onderzoeksprogramma’s, voor de open competitie of het geld teruggeven aan de universiteiten voor financiering van onderzoek via de eerste geldstroom. “Dat is een goede manier om de scherpe kantjes van het excellentiebeleid te halen”, aldus het Rathenau Instituut in het rapport ‘Excellent is niet gewoon’.
Excellentiefinanciering via NWO en de ERC-grants heeft veel meer invloed op het reilen en zeilen van universiteiten gekregen dan op basis van het budget te verwachten zou zijn, stelt het instituut. Dat budget is relatief bescheiden van omvang: het ‘excellentiebudget’ maakt momenteel slechts 10 procent van de totale onderzoeksinkomsten van universiteiten uit.