Aan de helmstok

Hoe brengen we meer wetenschap in onze besturen? De oplossing lijkt zo simpel: maak de beste wetenschappers duidelijk dat er ‘public service’ van ze wordt verwacht. Een jaar of drie, vier in het bestuur. Lang genoeg om bestuurlijke uitdagingen te begrijpen en om impact te hebben. Kort genoeg om niet gelost te worden uit het peloton van actieve wetenschappers. En, stel besturen samen uit een mix van carrièrebestuurders en actieve beoefenaars van de bestuurde professie. Misschien wordt het bestuurlijke proces door de inbreng van goede wetenschappers wat minder soepel, en ietsje onvoorspelbaarder. Maar het proces en de gevonden oplossingen zijn daarmee wel veel beter geworteld in de uitdagende wereld van de mensen die het moeten doen, de wetenschappers.

Dit zei Hans Clevers, scheidend president van de KNAW, vorige week in zijn jaarrede. In de Verenigde Staten wordt ‘public service’ aan universiteiten of academische ziekenhuizen gezien als een plicht. Actieve wetenschappers zijn vaak tijdelijk president, chancellor, dean, of provost, waarna ze weer terugkeren in hun vak. Clevers is daar zelf een voorbeeld van, na drie jaar neemt hij afscheid als president van de Akademie om terug te keren naar de wetenschap.

Clevers haalde de Amerikaanse wetenschapper Amanda Goodall van Warwick University aan. Zij heeft onderzoek gedaan naar de vraag hoe wetenschappers zichzelf besturen of laten besturen. Om te beginnen heeft ze de wetenschappelijke standing gemeten van alle presidenten van de top100-universiteiten van de Academic Ranking of World Universities, de Shanghai ranking. Goodall maakte een gewogen citatie-analyse van alle honderd presidenten en ontdekte zo een buitengewoon sterke correlatie tussen wetenschappelijke standing van president en universiteit.